De wetgeving in de voedingsindustrie is streng als het gaat om trainingen voedselveiligheid, veiligheid van medewerkers en hygiëne. Veilig voedsel begint bij mensen. Mensen die begrijpen wat er speelt op de werkvloer, die risico’s herkennen en weten hoe ze daar correct op reageren. In Nederland en België is het daarom wettelijk verplicht om medewerkers in de voedingsindustrie goed te trainen. Toezichthouders zoals de NVWA (Nederland) en het FAVV (België) controleren streng. Uit de praktijk blijkt dat structurele training vaak nog een uitdaging is. In deze blog lees je meer over:
Stel je voor: een nieuwe productiemedewerker begint enthousiast aan zijn eerste werkdag in een bakkerij. Hij krijgt gezamenlijk met 15 andere nieuwe collega’s een snelle uitleg in de bedrijfskantine. Een duidelijke basis over hygiëne, schoonmaakprocedures en contaminatierisico’s mist, net als toetsing of de kennis ook echt is begrepen. Eén ongewassen hand of verkeerd gebruik van beschermingsmiddelen kan al leiden tot besmetting van een hele partij producten.
Het is een bekend scenario. Zeker in bedrijven met ploegendiensten, tijdelijke krachten of hoog personeelsverloop is het lastig om kennis consistent over te dragen. Voeg daar taalbarrières aan toe, en je weet: losse instructies en ‘even snel uitleggen’ is niet genoeg.
Een goed getraind team weet precies wat er van hen verwacht wordt. Ze herkennen risico’s, handelen ernaar en dragen actief bij aan voedselveiligheid. Zeker in een sector waar de regels voortdurend veranderen, is regelmatige training onmisbaar. Niet alleen bij aanvang, maar ook als herhaling en bijscholing. Goed opgeleide medewerkers weten wat ze moeten doen, maar vooral ook waarom. Ze handelen proactief en leveren daarmee een directe bijdrage aan voedselveiligheid, kwaliteitsborging én auditvoorbereiding.
De wet is duidelijk: elk bedrijf dat voedsel produceert of verwerkt, moet kunnen aantonen dat medewerkers voldoende kennis hebben van voedselveiligheid. Dat geldt zowel op EU-niveau als nationaal – in Nederland én in België. Voedselveiligheidstrainingen zijn dus noodzakelijk om te kunnen voldoen aan wetten en regels.
Er zijn een aantal belangrijke regels waaraan je moet voldoen als voedselproducent.
Deze verordening is de basis voor voedselveiligheid in Europa. Bedrijven zijn zelf verantwoordelijk om hieraan te voldoen. Het doel van deze verordening is om ervoor te zorgen dat voedsel op alle niveaus van de voedselketen veilig is voor consumptie. Voor bedrijven in de voedingsindustrie betekent dit dat hun medewerkers goed getraind moeten zijn om de voedselveiligheid te kunnen garanderen.
Verantwoordelijkheid van bedrijven: Bedrijven zijn wettelijk verplicht om ervoor te zorgen dat hun medewerkers bekend zijn met de relevante voedselveiligheidsvoorschriften en dat zij de juiste procedures volgen om veiligheid te garanderen.
Voedselveiligheid op alle niveaus: Van productie en verwerking tot distributie, elk deel van de voedselketen moet voldoen aan strikte veiligheidseisen. Dit vereist dat medewerkers goed opgeleid zijn in voedselveiligheidsprocessen.
In Verordening 852/2004 staat onder andere dat voedselverwerkende bedrijven verplicht zijn om te werken met een HACCP-systeem. Dit betekent dat voedselproducenten in alle stadia van de productie, verwerking en distributie van levensmiddelen moeten voldoen aan de geldende hygiënevoorschriften uit deze verordening. Daarnaast moeten producenten ervoor zorgen dat hun medewerkers goed worden opgeleid in hygiëne. Mensen die verantwoordelijk zijn voor het HACCP-systeem moeten speciale training voedselveiligheid volgen.
HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) is een belangrijk risicobeheerssysteem dat wettelijk verplicht is binnen de EU. Dit systeem vereist dat medewerkers goed getraind zijn om voedselveiligheidsrisico's te herkenen en te beheersen. Good Manufacturing Practices (GMP) zijn gestandaardiseerde procedures om consistentie en productkwaliteit te waarborgen. Ook hierbij is training van belang.
In Nederland en België is met behulp van De Warenwet, De Arbowet en het Koninklijk Besluit Levensmiddelenhygiëne (KBL) interpretatie en aanvulling gegeven aan de Europese wetgeving.
De Warenwet is een Nederlandse wet die de gezondheid van consumenten beschermt door regels op te stellen voor de veiligheid en hygiëne van producten, waaronder voedsel. Het Warenwetbesluit Bereiding en Behandeling van Levensmiddelen bevat specifieke voorschriften voor de manier waarop voedsel wordt bereid, behandeld, opgeslagen en gedistribueerd.
Belangrijke punten van de Warenwet:
De Arbowet is gericht op het waarborgen van veilige en gezonde arbeidsomstandigheden voor medewerkers, waaronder in de voedingsindustrie. Deze wet verplicht werkgevers om hun medewerkers voorlichting en training te geven over veilig werken. Het werken met machines, chemicaliën en persoonlijke beschermingsmiddelen zijn onderwerpen specifiek voor de voedingsindustrie waarin training nodig is om veilig te kunnen werken.
Belangrijke aspecten van De Arbowet zijn:
Medewerkers moeten opgeleid worden om veilig om te gaan met machines, gevaarlijke stoffen, chemicaliën en andere (werk-)processen die de gezondheid of veiligheid in gevaar kunnen brengen.
Werkgevers zijn verplicht om de risico’s op de werkvloer te identificeren en te evalueren (RI&E). Dit betekent ook dat medewerkers getraind moeten worden om deze risico’s te herkennen en beheersmaatregelen toe te passen.
Naast fysieke veiligheid is het welzijn van medewerkers een belangrijk aandachtspunt. Training kan ook betrekking hebben op ergonomie en werkdrukbeheer, wat bijdraagt aan een gezonde werkplek en lagere verzuimpercentages.
Het Koninklijk Besluit (KB) betreffende levensmiddelenhygiëne vult de Europese regels aan en vormt de basis voor voedselveiligheid en de bijbehorende noodzakelijke training in België. Het FAVV benoemt nadrukkelijk strenger te kijken naar documentatie en controle. Zonder goed bewijs van training voedselveiligheid ben je dus heel kwetsbaar tijdens inspecties.
Belangrijke punten uit het KBL:
Bedrijven moeten een HACCP-systeem gebruiken om voedselveiligheid te garanderen. Training in HACCP is verplicht voor medewerkers die naleving van HACCP moeten controleren en borgen.
Medewerkers moeten leren hoe ze controles uitvoeren en producten kunnen traceren binnen de voedselketen. Bedrijven moeten regelmatig controleren of hun kwaliteitssysteem aan alle eisen voldoet (verificatie)
Training over het schoonhouden van bedrijfsruimten, machines en apparatuur is noodzakelijk. Medewerkers moeten goed getraind zijn in persoonlijke hygiëne, zoals handen wassen en het dragen van geschikte kleding.
Werk je met retailers of exporteurs? Dan is er nóg een extra laag van eisen. Normen zoals FSSC 22000, IFS en BRC stellen dat bedrijven structureel investeren in training en dit documenteren. Deze normen vereisen onder andere:
Brilliant Brains Bootcamp is speciaal ontwikkeld voor bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie die grip willen krijgen op hun trainingen. Het platform biedt:
Of je nu een grote productieomgeving runt of een kleiner gespecialiseerd team hebt: met Brilliant Brains zorg je voor een stevige basis waarop je altijd kunt bouwen. En omdat het een online platform is, kunnen jouw medewerkers altijd en overal hun training volgen, in het tempo dat zij prettig vinden. Ideaal voor het onboarden van nieuw personeel.
Training voedselveiligheid is wettelijk verplicht, maar het is veel meer dan een vinkje voor de NVWA of het FAVV. Het is een investering in je medewerkers, in je procesveiligheid en in je bedrijfsimago.
Met een slim ingericht trainingssysteem voldoe je niet alleen aan de regels, maar bouw je ook aan een professionele cultuur waarin voedselveiligheid vanzelfsprekend is.
Benieuwd hoe georganiseerde training eruitziet in de praktijk? Bekijk dan onze brochure of neem contact op via het contactformulier.
Brilliant is de specialist voor de top van voedselverwerkende bedrijven op het gebied van hygiëne en voedselveiligheid. Door strategische partnerschappen en meer dan 20 jaar ervaring in de branche hebben we de benodigde kennis en expertise in huis om de personen, het productiebedrijf en het productieproces optimaal te beschermen.
Brilliant Group B.V.
